Trong bối cảnh hiện nay, việc nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp trở thành một trong những ưu tiên hàng đầu của chính phủ. Nhiều cơ chế ưu đãi đang được đề xuất nhằm khuyến khích các cơ sở giáo dục nghề nghiệp không chỉ cải thiện chất lượng đào tạo mà còn thúc đẩy hợp tác quốc tế và phát triển nghiên cứu khoa học.
Dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) đang được Bộ Giáo dục và Đào tạo lấy ý kiến, trong đó nhấn mạnh vai trò của Nhà nước trong việc tạo điều kiện cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp thực hiện nghiên cứu và ứng dụng khoa học – công nghệ. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng giáo dục mà còn kết nối đào tạo với thực tiễn sản xuất và dịch vụ, từ đó gia tăng hiệu quả giáo dục.
Điều 41 của dự luật đề cập đến chính sách khuyến khích hợp tác quốc tế, ưu đãi và thu hút đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp. Chính phủ cũng sẽ hỗ trợ các cơ sở trong nước cung cấp dịch vụ đào tạo ra nước ngoài, đồng thời ưu tiên bố trí kinh phí cho giảng viên và giáo viên tham gia đào tạo ở nước ngoài trong các lĩnh vực trọng điểm, công nghệ mới phục vụ cho chiến lược phát triển quốc gia.
Dự luật cũng cho phép các cơ sở giáo dục nghề nghiệp thu hút giảng viên, chuyên gia và nhà khoa học có trình độ cao từ nước ngoài hoặc người Việt Nam định cư ở nước ngoài tham gia giảng dạy và nghiên cứu. Điều này sẽ tạo ra một môi trường học tập phong phú và đa dạng, giúp sinh viên tiếp cận với những kiến thức và công nghệ tiên tiến nhất.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, chính sách mới này nhằm thể chế hóa Kết luận 91 của Trung ương, tập trung vào việc hiện đại hóa giáo dục nghề nghiệp và nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học trong các cơ sở đào tạo. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng giáo dục mà còn tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao cho nền kinh tế.
Dự luật định hướng phát triển giáo dục nghề nghiệp theo hướng mở, linh hoạt và hội nhập với thị trường lao động. Mục tiêu là điều chỉnh cơ cấu ngành nghề, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao và kinh tế số như trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu, bán dẫn và vật liệu mới.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng nhận định rằng hiện nay giáo dục nghề nghiệp còn nhiều bất cập về cơ cấu ngành nghề và trình độ đào tạo chưa hợp lý, chưa đáp ứng được nhu cầu nhân lực kỹ thuật chất lượng cao cho sản xuất và kinh doanh, đặc biệt là trong các ngành kinh tế mũi nhọn. Việc đào tạo trong các lĩnh vực công nghệ cao như chế tạo vi mạch, sinh học và vật liệu mới còn thiếu chủ động và chưa có các giải pháp căn cơ.
Vì vậy, một trong những định hướng lớn của lần sửa luật này là ưu tiên nguồn lực để phát triển giáo dục nghề nghiệp một cách đồng bộ, từ đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất đến chương trình đào tạo, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội và cách mạng khoa học – công nghệ.
Dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) dự kiến sẽ được trình Quốc hội thảo luận và thông qua tại Kỳ họp thứ 10 vào tháng 10/2025.
Sơn Hà