Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, siêu máy tính Jupiter đã chính thức ra mắt vào ngày 5/9 tại Đức, mở ra một kỷ nguyên mới cho châu Âu trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI) toàn cầu. Đây không chỉ là một cỗ máy tính mạnh mẽ mà còn là biểu tượng cho sự quyết tâm của châu lục này trong việc bắt kịp các quốc gia dẫn đầu như Mỹ và Trung Quốc.
Siêu máy tính Jupiter, được đặt tại Trung tâm Siêu máy tính Juelich ở miền tây nước Đức, là cỗ máy đầu tiên của châu Âu đạt tiêu chuẩn “exascale”, có khả năng thực hiện ít nhất một tỷ tỷ phép tính mỗi giây. Hiện tại, Mỹ đang dẫn đầu với ba siêu máy tính tương tự, tất cả đều do Bộ Năng lượng quản lý.
Với diện tích khoảng 3.600 m2, tương đương một nửa sân bóng đá, Jupiter được trang bị khoảng 24.000 chip Nvidia, loại chip được ưa chuộng trong ngành công nghiệp AI. Tổng chi phí phát triển và vận hành hệ thống lên tới 580 triệu USD, trong đó một nửa được tài trợ bởi Liên minh châu Âu và phần còn lại do chính phủ Đức đảm nhận. Điều này cho phép các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực tiếp cận sức mạnh tính toán vượt trội của Jupiter để phát triển các mô hình AI tiên tiến.
Jupiter: Bước nhảy vọt trong công nghệ máy tính
Thomas Lippert, giám đốc trung tâm Juelich, cho biết Jupiter không chỉ là một cỗ máy tính thông thường mà còn là một bước nhảy vọt về hiệu suất máy tính tại châu Âu. Ông nhấn mạnh rằng Jupiter mạnh hơn gấp 20 lần so với bất kỳ máy tính nào khác hiện có tại Đức, cho thấy tiềm năng to lớn của nó trong việc thúc đẩy nghiên cứu và phát triển công nghệ AI.
Jupiter được xem là siêu máy tính đầu tiên có khả năng cạnh tranh trên trường quốc tế trong lĩnh vực đào tạo mô hình AI, điều này rất quan trọng khi châu Âu đang tụt lại phía sau so với Mỹ và Trung Quốc. Theo một báo cáo từ Đại học Stanford, các tổ chức tại Mỹ đã phát triển 40 mô hình AI nổi bật trong năm 2024, trong khi Trung Quốc chỉ có 15 và châu Âu chỉ có 3.
Trong buổi lễ công bố, Thủ tướng Đức Friedrich Merz đã thừa nhận rằng Mỹ và Trung Quốc đang dẫn đầu trong cuộc đua AI, nhưng ông cũng khẳng định rằng châu Âu có khả năng thu hẹp khoảng cách này, điều này rất quan trọng cho sự phát triển của châu lục.
Jupiter được phát triển bởi một liên danh gồm các công ty công nghệ hàng đầu, nhưng vẫn phụ thuộc vào công nghệ của Mỹ thông qua việc sử dụng chip Nvidia.
Ứng dụng đa dạng của Jupiter
Không chỉ dừng lại ở việc đào tạo mô hình AI, Jupiter còn có nhiều ứng dụng tiềm năng khác. Các nhà nghiên cứu có thể sử dụng siêu máy tính này để dự báo khí hậu một cách chi tiết và chính xác hơn, từ đó có thể dự đoán các hiện tượng thời tiết cực đoan. Theo Le Roux, với Jupiter, các nhà khoa học có thể dự báo khí hậu trong ít nhất 30 năm, thậm chí lên đến 100 năm với một số mô hình.
Hơn nữa, Jupiter còn có khả năng mô phỏng các quá trình trong não bộ một cách thực tế hơn, điều này rất hữu ích trong việc phát triển thuốc điều trị các bệnh như Alzheimer. Cỗ máy này cũng có thể hỗ trợ nghiên cứu về chuyển đổi năng lượng sạch, chẳng hạn như mô phỏng luồng khí xung quanh turbine gió để tối ưu hóa thiết kế của chúng.
Tiêu thụ năng lượng và hiệu quả
Jupiter tiêu thụ trung bình khoảng 11 megawatt điện, tương đương với năng lượng cần thiết để cung cấp điện cho hàng nghìn hộ gia đình hoặc các nhà máy công nghiệp nhỏ. Tuy nhiên, các nhà vận hành nhấn mạnh rằng Jupiter là một trong những hệ thống máy tính tiết kiệm năng lượng nhất trên thế giới. Trung tâm Juelich cho biết cỗ máy này sử dụng phần cứng mới nhất và tiết kiệm năng lượng, với hệ thống làm mát bằng nước và nhiệt thải được sử dụng để sưởi ấm các tòa nhà lân cận.
Với những tiềm năng và ứng dụng đa dạng, Jupiter không chỉ là một cột mốc quan trọng trong công nghệ máy tính mà còn là một bước tiến lớn trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo của châu Âu.
