Trong một bước tiến quan trọng của ngành thiên văn học, các nhà khoa học đã xác nhận sự tồn tại của một hố đen đơn độc, nằm cách Trái Đất khoảng 5.000 năm ánh sáng. Hố đen này di chuyển với tốc độ 51 km mỗi giây, mở ra nhiều câu hỏi thú vị về vũ trụ mà chúng ta đang sống.
Mô phỏng hố đen trong vũ trụ.
Nhóm nghiên cứu từ Viện Khoa học Kính viễn vọng Không gian, cùng với các chuyên gia từ nhiều tổ chức khác, đã công bố phát hiện này trên tạp chí khoa học uy tín. Họ đã tiến hành phân tích dữ liệu từ một đối tượng được phát hiện trước đó, và qua đó xác nhận rằng đây chính là một hố đen đơn độc.
Vào năm 2022, các nhà khoa học đã phát hiện một “vật thể tối” di chuyển qua chòm sao Nhân Mã. Ban đầu, họ nghi ngờ rằng đây có thể là một hố đen đơn độc, nhưng sau đó một nhóm nghiên cứu khác đã đặt ra câu hỏi về tính chính xác của phát hiện này, cho rằng vật thể có thể là sao neutron. Tuy nhiên, sau nhiều nghiên cứu bổ sung, nhóm nghiên cứu ban đầu đã tìm thấy thêm bằng chứng xác thực cho giả thuyết hố đen.
Trước đây, tất cả các hố đen đã được xác nhận đều có một ngôi sao đồng hành, điều này khiến cho việc phát hiện hố đen đơn độc trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu đã phát hiện hố đen này nhờ vào việc nó đi qua trước một ngôi sao xa, làm khuếch đại ánh sáng và thay đổi vị trí của ngôi sao trên bầu trời trong một khoảng thời gian ngắn.
Những quan sát ban đầu được thực hiện từ dữ liệu của kính viễn vọng không gian Hubble trong giai đoạn 2011 – 2017. Sau đó, nhóm đã xem xét thêm dữ liệu từ năm 2021 – 2022 từ Hubble và tàu vũ trụ Gaia. Họ phát hiện rằng “vật thể tối” này có khối lượng gấp khoảng 7 lần Mặt Trời, điều này cho thấy nó không thể là sao neutron.
Nhóm nghiên cứu thứ hai cũng đã điều chỉnh nhận định của mình về vật thể này vào năm 2023, đồng ý rằng đây thực sự là một hố đen. Họ ước tính khối lượng của nó khoảng 6 lần khối lượng Mặt Trời, và kết quả này vẫn nhất quán với những phát hiện trước đó.
Hố đen đơn độc này không chỉ nằm gần hơn so với các hố đen siêu khối lượng ở trung tâm dải Ngân Hà mà còn đang di chuyển với tốc độ đáng kinh ngạc. Nó có thể đã được hình thành từ một vụ nổ siêu tân tinh, tạo ra một cú đẩy mạnh khiến nó trở thành “kẻ lang thang đơn độc” trong vũ trụ.
Đây là lần đầu tiên mà sự tồn tại của một hố đen đơn độc được xác nhận, và các nhà khoa học hy vọng sẽ tìm thấy nhiều ví dụ khác trong tương lai nhờ vào kính viễn vọng không gian mới dự kiến sẽ được phóng vào năm 2027. Việc nghiên cứu hố đen không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự giãn nở của vũ trụ mà còn về cách các ngôi sao và hành tinh hình thành và phát triển.
