Trong bối cảnh khởi nghiệp đang phát triển mạnh mẽ tại TP HCM, một thực tế đáng lo ngại là gần 74% các doanh nghiệp khởi nghiệp tại đây đang phải đối mặt với tình trạng thiếu vốn đầu tư. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển của các startup mà còn tác động đến toàn bộ hệ sinh thái khởi nghiệp của thành phố.
Khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn
TP HCM hiện đang chiếm hơn một nửa số lượng startup của cả nước, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thể tiếp cận được các nguồn hỗ trợ tài chính mặc dù thành phố đã có nhiều chính sách hỗ trợ. Thông tin này được bà Đặng Thị Luận, quyền Giám đốc Trung tâm Khởi nghiệp Sáng tạo TP HCM (SIHUB), chia sẻ tại một sự kiện kết nối doanh nghiệp nhỏ và vừa diễn ra gần đây.
Báo cáo từ SIHUB cho thấy, trong số các doanh nghiệp được khảo sát, 73,8% cho biết họ đang gặp khó khăn về vốn đầu tư. Ngoài ra, 45% doanh nghiệp cho biết họ đang phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt, trong khi 30% cho rằng rào cản pháp lý và thiếu nhân lực chất lượng cao cũng là những vấn đề lớn. Đặc biệt, hơn 51% doanh nghiệp cho biết biến động thị trường là một thách thức không nhỏ.
Nguyện vọng hỗ trợ từ chính phủ
Khi được hỏi về những hỗ trợ mà họ mong muốn từ chính phủ, 65% doanh nghiệp cho biết họ cần hỗ trợ tài chính. Hơn một nửa trong số đó cũng mong muốn nhận được sự hỗ trợ về thị trường và các cơ chế chính sách. Ngoài ra, các startup cũng bày tỏ nhu cầu về trang thiết bị, không gian làm việc, hạ tầng nghiên cứu và phát triển, cũng như các vấn đề liên quan đến sở hữu trí tuệ và bằng sáng chế.
Bà Đặng Thị Luận đã trình bày tại sự kiện hỗ trợ kết nối doanh nghiệp nhỏ và vừa, nhấn mạnh rằng TP HCM đã có nhiều chính sách hỗ trợ từ vài năm trước, như tài trợ không hoàn lại lên đến 400 triệu đồng cho mỗi dự án, miễn thuế và hỗ trợ thử nghiệm. Tuy nhiên, 69% doanh nghiệp cho biết họ chưa nhận được bất kỳ hỗ trợ nào từ các chính sách này, mặc dù 79% đã biết đến ít nhất một chính sách.
Rào cản trong việc tiếp cận hỗ trợ
Các lý do chính khiến doanh nghiệp không thể tiếp cận được hỗ trợ bao gồm thiếu thông tin về quy trình thủ tục (trên 51%), khó khăn trong việc đáp ứng các điều kiện hỗ trợ (trên 31%), và hạn chế trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng (30%). Thêm vào đó, thời gian phê duyệt hồ sơ kéo dài và thủ tục phức tạp cũng là những yếu tố cản trở.
Do đó, các doanh nghiệp trong hệ sinh thái khởi nghiệp tại TP HCM đã đề xuất cần đơn giản hóa thủ tục, đa dạng hóa hình thức hỗ trợ và cung cấp thông tin minh bạch qua các kênh truyền thông.
Đề xuất từ SIHUB
Lãnh đạo SIHUB đã đưa ra 6 đề xuất nhằm hỗ trợ cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo tại thành phố. Cụ thể, cần cải thiện và phát triển hạ tầng cơ sở vật chất và công nghệ. Thành phố cũng cần có chính sách thu hút đa dạng các nguồn lực từ xã hội, bao gồm quỹ đầu tư mạo hiểm, các tập đoàn lớn và trường đại học. Về nguồn nhân lực, cần có các chương trình đào tạo cho cộng đồng về đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo, trí tuệ nhân tạo và lĩnh vực bán dẫn.
Bà Luận cũng đề xuất triển khai các chương trình hợp tác quốc tế để đào tạo, ươm tạo, kết nối và mở rộng thị trường cho các doanh nghiệp khởi nghiệp. Việc phát triển tiềm lực đổi mới sáng tạo cũng cần được chú trọng thông qua việc xây dựng mô hình đại học khởi nghiệp, thúc đẩy thương mại hóa các ý tưởng và sản phẩm, cũng như đẩy mạnh chuyển giao công nghệ.
Công ty cổ phần công nghệ Checkee đã bố trí gian hàng tại lễ khánh thành SIHUB, diễn ra vào ngày 23/8. Hệ sinh thái khởi nghiệp của TP HCM hiện được định giá khoảng 7,4 tỷ USD, thu hút tổng vốn đầu tư mạo hiểm lên đến 260 triệu USD, quy tụ gần 50% số lượng startup của cả nước và là nơi khởi nghiệp của nhiều công ty công nghệ lớn.
Thành phố cũng vừa đưa vào hoạt động SIHUB với mục tiêu hỗ trợ, kết nối và cung cấp thông tin đầy đủ cho hệ sinh thái khởi nghiệp của thành phố.
TP HCM đã được xếp hạng 110 toàn cầu và lần đầu tiên góp mặt vào Top 5 hệ sinh thái khởi nghiệp hàng đầu Đông Nam Á. Thành phố cũng nằm trong top 30 toàn cầu và Top 2 Đông Nam Á về khởi nghiệp trong lĩnh vực Blockchain, đồng thời xếp hạng 54 toàn cầu về tài chính công nghệ, thứ 62 về công nghệ giáo dục, và thứ 71 về thương mại điện tử.
Với mục tiêu trở thành một trong 100 thành phố có hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo năng động nhất toàn cầu, TP HCM đặt chỉ tiêu sẽ hình thành 5.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo đến năm 2030, với tỷ lệ doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo đạt trên 40% trong tổng số doanh nghiệp tại thành phố.
Lê Tuyết
