Tem bưu chính không chỉ đơn thuần là phương tiện gửi thư mà còn là một phần quan trọng trong việc ghi lại những dấu ấn lịch sử về khoa học và công nghệ của Việt Nam. Những mẫu tem này không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn chứa đựng những câu chuyện về những nhân vật và sự kiện tiêu biểu trong lĩnh vực này.
Đài vệ tinh mặt đất đầu tiên của Việt Nam
Đài vệ tinh mặt đất Hoa Sen 1, được xây dựng với sự hỗ trợ của Liên Xô, đã chính thức đi vào hoạt động vào ngày 16/7/1980. Sự kiện này được ghi nhận qua mẫu tem phát hành nhân dịp kỷ niệm 35 năm ngày truyền thống ngành bưu điện. Hoa Sen 1 không chỉ là một công trình kỹ thuật mà còn là biểu tượng cho bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa thông tin liên lạc của Việt Nam, giúp đất nước hòa nhập với công nghệ vệ tinh toàn cầu.
Bộ tem kỷ niệm 35 năm thành lập ngành Bưu điện. Ảnh: BĐVN
Bộ tem này bao gồm bốn mẫu, được thiết kế bởi các họa sĩ nổi tiếng. Ngoài mẫu tem về đài Hoa Sen 1, còn có hai mẫu khác thể hiện hình ảnh Bác Hồ trong các hoạt động liên quan đến ngành bưu điện, cùng với hình ảnh anh Kim Đồng, biểu tượng cho những người chiến sĩ giao liên trong kháng chiến.
Kể từ năm 1980, đã có tổng cộng sáu bộ tem được phát hành để ghi lại những cột mốc quan trọng trong sự phát triển của ngành bưu chính và viễn thông Việt Nam.
Người Việt Nam đầu tiên bay vào vũ trụ
Năm 1987, ngành bưu chính đã phát hành bộ tem kỷ niệm 25 năm chuyến bay của người đầu tiên vào vũ trụ, với bảy mẫu và một block, được thiết kế dựa trên tài liệu quốc tế và in tại Cuba. Những hình ảnh trên tem không chỉ tái hiện các cột mốc quan trọng trong lịch sử khám phá vũ trụ mà còn ghi dấu ấn của Anh hùng Phạm Tuân.
Mẫu tem thể hiện hình ảnh phi hành gia Phạm Tuân và Viktor Gorbatko, trong bộ tem kỷ niệm 25 năm con người vào vũ trụ. Ảnh: BĐVN
Vào ngày 23/7/1980, tại sân bay vũ trụ Baikonur, phi hành gia Viktor Gorbatko và Phạm Tuân đã thực hiện chuyến bay lịch sử, đánh dấu lần đầu tiên một người châu Á có mặt trong không gian. Sự kiện này không chỉ khẳng định trí tuệ và bản lĩnh của người Việt Nam mà còn mở ra một chương mới trong lịch sử hàng không vũ trụ thế giới.
Vệ tinh Vinasat-1 và chủ quyền không gian
Ngày 19/4/2008, vệ tinh viễn thông Vinasat-1 được phóng thành công, đánh dấu một bước tiến quan trọng khi Việt Nam có vệ tinh riêng trên quỹ đạo. Chỉ bốn năm sau, Vinasat-2 cũng được đưa lên không gian, khẳng định sự phát triển mạnh mẽ của đất nước trong lĩnh vực công nghệ không gian.
Mẫu tem vẽ hình ảnh Vinasat-1, phát hành cùng năm vệ tinh được đưa lên vũ trụ. Ảnh: BĐVN
Sự kiện này không chỉ mở rộng hạ tầng viễn thông mà còn thể hiện chủ quyền của Việt Nam trong không gian vũ trụ. Thành công của Vinasat đã tạo nền tảng cho Việt Nam từng bước làm chủ công nghệ vũ trụ, phục vụ cho sự phát triển kinh tế – xã hội.
Cùng năm Vinasat-1 được phóng, Bộ Thông tin và Truyền thông đã phát hành bộ tem “Vệ tinh Viễn thông Việt Nam” do họa sĩ thiết kế, ra mắt vào ngày 14/8/2008.
Nhà khoa học Trần Đại Nghĩa và những đóng góp cho quốc phòng
Ngày 13/9/2013, Bộ Thông tin và Truyền thông đã phát hành bộ tem kỷ niệm 100 năm ngày sinh của giáo sư, viện sĩ Trần Đại Nghĩa. Bộ tem này gồm một mẫu, mệnh giá 2.000 đồng, khắc họa hình ảnh của một nhà khoa học vĩ đại gắn liền với những sáng chế vũ khí trong kháng chiến.
Tem Giáo sư Trần Đại Nghĩa. Ảnh: BĐVN
Giáo sư Trần Đại Nghĩa là người đã đặt nền móng cho ngành công nghiệp quốc phòng Việt Nam. Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, ông đã nghiên cứu và chế tạo nhiều loại vũ khí, trong đó có đạn Bazoka và súng SKZ. Với những đóng góp to lớn, ông đã trở thành nhà khoa học đầu tiên được Chủ tịch Hồ Chí Minh phong quân hàm Thiếu tướng.
Giáo sư Trần Hữu Tước và ngành Tai – Mũi – Họng
Ngày 13/10/2013, Bộ Thông tin và Truyền thông phát hành bộ tem kỷ niệm 100 năm ngày sinh của giáo sư, bác sĩ Trần Hữu Tước. Bộ tem này gồm một mẫu, mệnh giá 2.000 đồng, khắc họa chân dung của người được coi là “cây đại thụ” trong ngành Tai – Mũi – Họng của Việt Nam.
Giáo sư Trần Hữu Tước, sinh ra tại Hà Nội, đã được đào tạo y khoa tại Pháp. Sau khi trở về nước, ông đã đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng và đóng góp to lớn cho sự phát triển của nền y học hiện đại Việt Nam.
Tem Giáo sư Trần Hữu Tước. Ảnh: BĐVN
Trong suốt sự nghiệp của mình, ông đã dành tâm huyết để phát triển ngành Tai – Mũi – Họng, từ việc đào tạo nhân lực đến nghiên cứu chuyên sâu về các lĩnh vực như ung thư vòm, viêm tai, và nhiều vấn đề khác. Những công trình của ông không chỉ có giá trị y học mà còn mở ra hướng điều trị mới cho bệnh nhân.
Giáo sư Lương Định Của và những cống hiến cho nông nghiệp
Ngày 16/8/2020, bộ tem kỷ niệm 100 năm ngày sinh của giáo sư, bác sĩ nông học Lương Định Của được phát hành. Mẫu tem này in trên nền đồng lúa trĩu bông, thể hiện hình ảnh của một người thầy thuốc của cây lúa, người đã cống hiến cả đời để nâng cao năng suất nông nghiệp Việt Nam.
Sinh ra tại Sóc Trăng, giáo sư Lương Định Của đã theo học ngành di truyền chọn giống tại Nhật Bản và trở về quê hương để nghiên cứu và phát triển nhiều giống lúa phù hợp với điều kiện Việt Nam.
Tem bác sĩ nông học Lương Định Của. Ảnh: BĐVN
Ông không chỉ dừng lại ở nghiên cứu mà còn đưa ra những mô hình canh tác khoa học, tạo ra những thay đổi mang tính cách mạng trong sản xuất nông nghiệp. Những công trình và phương pháp do ông đề xuất đã góp phần đưa năng suất lúa gạo Việt Nam tăng nhanh, vượt tốc độ bình quân của thế giới cùng thời kỳ.
Dữ liệu số và tương lai của Việt Nam
Ngày 10/10/2023, bộ tem “Năm Dữ liệu số Quốc gia” được phát hành nhằm truyền tải thông điệp về vai trò quan trọng của dữ liệu trong sự phát triển của đất nước. Mẫu tem này có mệnh giá 4.000 đồng, ra mắt đúng dịp Ngày Chuyển đổi số quốc gia.
Tem Năm dữ liệu số Quốc gia. Ảnh: BĐVN
Với sự phát triển của công nghệ số, việc quản lý và khai thác dữ liệu trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Năm 2023 được chọn là Năm Dữ liệu số Quốc gia, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo lập và quản trị dữ liệu để tạo ra giá trị mới cho xã hội.
Trọng Đạt
- Phát hành bộ tem kỷ niệm 80 năm Quốc khánh
- Đồng xu đặc biệt mừng 80 năm Quốc khánh
- Bốn định hướng chuyển dịch của Bưu điện Việt Nam
