Trong một bước tiến đáng chú ý trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ, một công ty hàng đầu đã ghi dấu ấn lịch sử khi thực hiện thành công việc tách rời hai vệ tinh thương mại. Sự kiện này không chỉ đánh dấu một cột mốc quan trọng mà còn mở ra nhiều cơ hội mới cho ngành công nghiệp vệ tinh.
Vệ tinh MEV-1 tách khỏi IS-901
Vệ tinh Mission Extension Vehicle 1 (MEV-1), được phát triển và điều hành bởi một công ty con, đã thực hiện thành công việc tách rời khỏi vệ tinh liên lạc IS-901 vào ngày 9 tháng 4. Sự kiện này diễn ra sau một thời gian dài hai vệ tinh này hoạt động cùng nhau trên quỹ đạo địa đồng bộ, ở độ cao khoảng 36.000 km.
Mô phỏng cho thấy vệ tinh MEV-1 (bên trái) và IS-901 (bên phải) trong quá trình tách rời. Sự kiện này không chỉ đơn thuần là một bước tiến kỹ thuật mà còn là một minh chứng cho khả năng duy trì hoạt động của các vệ tinh đã ngừng hoạt động.
Quá trình ghép nối và tách rời
MEV-1 và IS-901 đã được kết nối với nhau từ ngày 25 tháng 2 năm 2020. Vệ tinh IS-901, mặc dù đã ngừng hoạt động sau 15 năm phục vụ, vẫn có giá trị lớn và không gặp phải bất kỳ sự cố nào. Tuy nhiên, do hết nhiên liệu, vệ tinh này đã phải chuyển sang trạng thái không hoạt động.
Thay vì loại bỏ vệ tinh này, công ty đã phát triển MEV-1 như một giải pháp kéo dài tuổi thọ cho các vệ tinh. MEV-1 không chỉ có khả năng khôi phục hoạt động cho các vệ tinh đã ngừng hoạt động mà còn có thể kết nối với những vệ tinh không được thiết kế cho việc này.
Quá trình tách rời diễn ra nhờ vào một đầu dò đặc biệt, cho phép MEV-1 khóa chặt vào động cơ chính của IS-901. Sau khi hoàn tất, MEV-1 đã đảm nhận vai trò điều khiển và duy trì quỹ đạo cho IS-901, giúp vệ tinh này hoạt động trở lại. Mặc dù có vẻ đơn giản, nhưng quy trình này yêu cầu nhiều kỹ thuật phức tạp và chính xác.
Khả năng duy trì hoạt động lâu dài
Không chỉ tách rời thành công, MEV-1 còn chứng minh khả năng duy trì hoạt động cho IS-901 thêm 5 năm. Trước khi tách rời, MEV-1 đã giúp IS-901 chuyển đến một quỹ đạo an toàn, nơi không gây nguy hiểm cho các vệ tinh khác.
Hiện tại, MEV-1 đang hướng tới việc kết nối với một vệ tinh khác, trong khi MEV-2 dự kiến sẽ tiếp tục nhiệm vụ của mình với vệ tinh Intelsat 10-02 trong 4 năm tới.
Triển vọng cho ngành công nghiệp vệ tinh
Những nhiệm vụ này không chỉ chứng minh công nghệ tiên tiến mà còn mở ra một thị trường mới cho ngành công nghiệp vũ trụ thương mại. Việc kéo dài tuổi thọ cho các vệ tinh đã ngừng hoạt động sẽ giúp giảm thiểu rác thải vũ trụ và tối ưu hóa tài nguyên trong không gian.
Trong tương lai, việc ghép nối vệ tinh có thể trở nên phổ biến hơn khi các vệ tinh mới được thiết kế để tương thích với các dịch vụ như MEV. Các phiên bản nâng cấp của MEV không chỉ có khả năng đẩy mà còn có thể tiếp nhiên liệu, sửa chữa và thậm chí tháo dỡ các vệ tinh để thu hồi các thành phần có thể tái sử dụng mà không cần đưa toàn bộ vệ tinh trở lại Trái Đất.
Nguyễn Văn A
