Trung Quốc đang tiến hành một dự án đầy tham vọng nhằm xây dựng một trung tâm trí tuệ nhân tạo (AI) tại cao nguyên Tây Tạng, nơi có độ cao 3.600 mét. Dự án này không chỉ tận dụng khí hậu lạnh để tiết kiệm năng lượng mà còn khai thác nguồn năng lượng tái tạo phong phú của khu vực, hứa hẹn sẽ mang lại những bước tiến lớn trong lĩnh vực công nghệ.
Trung tâm máy tính này, được đặt tên là Yajiang-1, tọa lạc tại Sơn Nam, Tây Tạng, bên dòng sông Nhã Lỗ Tạng Bố. Theo thông tin từ các nguồn tin tức, Yajiang-1 đã chính thức đi vào hoạt động như một phần trong chiến lược của Trung Quốc nhằm biến cao nguyên Tây Tạng thành một trung tâm công nghệ tiên tiến. Đây là cơ sở đầu tiên trong dự án “Dữ liệu phía Đông, Tính toán phía Tây”, nhằm khai thác môi trường khắc nghiệt của khu vực để thực hiện các nhiệm vụ huấn luyện AI quy mô lớn, với hàng triệu giờ xử lý mỗi năm.
Trung Quốc có kế hoạch mở rộng thêm nhiều trung tâm AI tương tự như Yajiang-1, tận dụng điều kiện khí hậu lạnh tự nhiên và nguồn năng lượng mặt trời dồi dào. Giai đoạn đầu của trung tâm sẽ triển khai hơn 256 máy chủ tính toán hiện đại, với tổng công suất xử lý lên tới 2.000 petaflop. Đây là một bước đi quan trọng trong việc phát triển nền kinh tế kỹ thuật số tại khu vực này.
Giám đốc điều hành của trung tâm cho biết: “Yajiang-1 sẽ thúc đẩy sự đổi mới trong các lĩnh vực như huấn luyện AI, xe tự lái, chăm sóc sức khỏe thông minh và giám sát hệ sinh thái”. Điều này cho thấy tiềm năng to lớn của trung tâm trong việc phát triển công nghệ hiện đại.
Chiến lược “Dữ liệu phía Đông, Tính toán phía Tây” được khởi động vào năm 2022, nhằm chuyển đổi quy trình xử lý dữ liệu từ các khu vực đông dân cư sang các khu vực phía tây giàu năng lượng tái tạo. Yajiang-1 sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý và phân tích dữ liệu từ miền đông Trung Quốc, đồng thời tận dụng điều kiện tự nhiên của Tây Tạng để hoạt động bền vững.
Với vị trí cao, trung tâm này có thể giảm thiểu nhu cầu làm mát, trong khi nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, thủy điện và điện gió sẽ giúp giảm chi phí vận hành. Phương pháp kết hợp này giúp Yajiang-1 duy trì chỉ số hiệu quả sử dụng năng lượng (PUE) dưới 1,3, cao hơn 40% so với các trung tâm dữ liệu thông thường.
Khi đạt công suất tối đa, trung tâm này sẽ xử lý khoảng 4 triệu giờ huấn luyện AI mỗi năm, tương đương với việc tiết kiệm 320 triệu kilowatt-giờ điện và giảm phát thải 280.000 tấn khí thải hàng năm. Hơn nữa, 25.000 m2 tấm pin mặt trời tại chỗ sẽ tạo ra 48 gigawatt-giờ năng lượng sạch mỗi năm, trong khi hệ thống thu hồi nhiệt sẽ chuyển đổi nhiệt thải từ máy chủ thành nhiệt để làm ấm các tòa nhà lân cận, giảm tiêu thụ than đáng kể.
Với kế hoạch ban đầu bao gồm 8 trung tâm tính toán quốc gia, Yajiang-1 không chỉ mở rộng dự án mà còn đóng vai trò như một mắt xích quan trọng trong chiến lược phát triển công nghệ của Tây Tạng, kết nối Lhasa với các trung tâm khác trong khu vực.