Nguyên nhân khiến tàu thủy bánh lăn không thành công

Tàu thủy bánh lăn là một trong những ý tưởng độc đáo trong lịch sử thiết kế hải quân, nhưng đã không thể trở thành hiện thực do những hạn chế về tốc độ và khả năng điều khiển. Ý tưởng này không chỉ mang tính sáng tạo mà còn phản ánh những nỗ lực không ngừng nghỉ của con người trong việc cải tiến công nghệ hàng hải.

Thiết kế tàu thủy bánh lăn của Ernest Bazin. Ảnh: Wikimedia

Thiết kế tàu thủy bánh lăn của một nhà phát minh nổi tiếng người Pháp đã thu hút sự chú ý của nhiều người. Ông đã có một tầm nhìn táo bạo nhằm cách mạng hóa ngành du lịch hàng hải. Thay vì thiết kế thân tàu truyền thống, ông đã hình dung ra một phương tiện có thể lướt trên mặt nước nhờ vào các bánh xe lớn xoay tròn.

Cuối thế kỷ 19, thời kỳ này chứng kiến sự bùng nổ trong nghiên cứu và phát triển nhiều lĩnh vực, trong đó có kỹ thuật hải quân. Nhà phát minh Ernest Bazin đã đưa ra ý tưởng về tàu thủy bánh lăn với mong muốn giảm thiểu sức cản nước. Ông đã hình dung ra một thiết kế mà trong đó thân tàu sẽ được nâng lên khỏi mặt nước, tương tự như nguyên lý hoạt động của tàu cánh ngầm hiện đại. Để thực hiện điều này, ông đã sử dụng các bánh nổi lớn hình thấu kính, với thiết kế ban đầu bao gồm ba cặp bánh xe lớn gắn dọc theo thân tàu.

Những bánh xe này không chỉ có chức năng nổi mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra lực đẩy cho tàu. Khi tàu đứng yên, các bánh xe hoạt động như một thân tàu truyền thống, nhưng khi xoay tròn, chúng tạo ra lực đẩy mạnh mẽ hơn, giúp tàu di chuyển nhanh hơn và giảm thiểu ma sát với nước. Theo các thử nghiệm ban đầu, tàu thủy bánh lăn có thể đạt tốc độ lên tới 32 hải lý, một con số ấn tượng so với các tàu biển thời bấy giờ.

Nếu thành công, tàu thủy bánh lăn có thể đạt tốc độ vượt trội, lên tới 47 hải lý, đồng thời tiết kiệm nhiên liệu hơn so với tàu hơi nước thông thường. Bazin đã dành nhiều năm để nghiên cứu và phát triển ý tưởng này, và vào năm 1896, ông đã cho ra mắt mẫu tàu đầu tiên tại Saint-Denis, gần Paris. Con tàu nặng 280 tấn này được thiết kế để thử nghiệm ý tưởng bánh lăn, với hy vọng rằng một phiên bản hoàn chỉnh có thể đưa hành khách từ Le Havre đến New York chỉ trong 60 giờ.

Ban đầu, nhiều kỹ sư và nhà quan sát đã tỏ ra lạc quan về khả năng của tàu thủy bánh lăn. Tuy nhiên, những cuộc thử nghiệm đầu tiên đã không đạt được kết quả như mong đợi. Theo các báo cáo, nước bám trên bề mặt bánh xe đã làm tăng đáng kể lực cản, khiến tốc độ của tàu giảm sút. Thay vì quay tự do và tạo ra lực đẩy hiệu quả, bánh xe lại quay chậm hơn dự kiến và tiêu tốn nhiều năng lượng hơn.

Trước khi thực hiện chuyến đi qua Eo biển Anh vào năm 1897, rõ ràng rằng ý tưởng tàu thủy bánh lăn không khả thi với công nghệ và vật liệu của thời điểm đó. Bazin đã qua đời vào tháng 1 năm 1898, chỉ vài tuần sau khi ông tuyên bố đã tìm ra giải pháp cho vấn đề nước bám. Sự ra đi của ông đã chấm dứt dự án này, cùng với những thất bại trong các thử nghiệm.

Trong cùng thời gian đó, một nhà phát minh người Anh khác cũng đã thử nghiệm một mẫu tàu thủy bánh lăn tương tự, nhưng cũng không thành công. Những nỗ lực của cả Bazin và những người khác cho thấy rằng việc áp dụng chuyển động quay vào di chuyển trên mặt nước là một thách thức lớn, và tàu thủy bánh lăn đã trở thành một phần thú vị nhưng không thành công trong lịch sử hàng hải.

Những bài học từ những thất bại này vẫn còn giá trị cho đến ngày nay, nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc nghiên cứu và phát triển trong ngành công nghiệp hàng hải.